Funkcją Ciekawości jest poszukiwanie, eksplorowanie i angażowanie się w sytuacje, które mogą zawierać nowe informacje lub doświadczenia. Dzięki temu, w dłuższej perspektywie Ciekawość pozwala nabywać nową wiedzę, rozwijać kompetencje oraz zwiększać nasze zdolności poznawcze i kreatywne. Powszechnie uważa się, że Ciekawość to rozpoznawanie i podążanie za sytuacjami, które są nowe, złożone, niepewne i wieloznaczne, a których eksploracja pozwala się czegoś nauczyć. Przeczytaj ten post by dowiedzieć się więcej, w jaki sposób mierzona za pomocą kwestionariusza YouPi Ciekawość jest motorem rozwoju.
Z jednej strony Ciekawość pozwala podejmować się wyzwań, których cechą charakterystyczną jest właśnie nowość w połączeniu z niepewnym rezultatem, a z drugiej umożliwia naukę zarówno na etapie realizacji tych wzywań, jak i dzięki nim.
Również w biznesie z Ciekawością wiąże się wiele korzyści. Z badań przeprowadzonych przez Franscescę Gino, profesor Harvard Business School[1]wynika, że:
- Krytyczne myślenie. Ciekawość skłania nas do dostrzegania alternatyw. Widać to na przykład po tym, że kiedy uruchomimy Ciekawość, stajemy się bardziej odporni na efekt potwierdzenia (tendencję do wyszukiwania informacji, które potwierdzają nasze poglądy, i do niedostrzegania dowodów sugerujących, że się mylimy) oraz unikamy stereotypowego postrzegania ludzi (na przykład czynienia uogólnień, że kobiety i przedstawiciele mniejszości nie nadają się na liderów);
- Kreatywność. Zachęcanie ludzi, aby byli dociekliwi, prowadzi do poprawy sytuacji w miejscu pracy. Do pewnego badania Francesca Gino zrekrutowała około 200 pracowników z różnych firm i branż. Przez cztery tygodnie dwa razy na tydzień połowa z nich otrzymywała na początku dnia pracy SMS o treści: „Jaki temat lub działanie wzbudza dzisiaj twoją ciekawość? O jaką sprawę, którą zazwyczaj traktujesz jak coś oczywistego, chciałbyś zapytać? Kiedy będziesz dziś wykonywać swoje obowiązki, postaraj się kilka razy zadać sobie pytanie dlaczego?. Przeznacz parę minut na zastanowienie się nad swoim podejściem do pracy, mając na uwadze te pytania”. Druga połowa uczestników (grupa kontrolna) otrzymywała wiadomość, która miała skłonić ich do refleksji, ale nie wzbudzać ciekawości: „Jakim tematem lub działaniem będziesz się dziś zajmować? Jakie zadanie, nad którym zwykle pracujesz, wykonasz także dzisiaj? Przemyśl to, kiedy będziesz dziś wykonywać swoją pracę. Przeznacz kilka minut na zastanowienie się nad swoim podejściem do pracy, mając na uwadze te pytania”. Po czterech tygodniach członkowie z pierwszej grupy uzyskali wyższe oceny za odpowiedzi na pytania służące ocenie innowacyjnych zachowań w pracy, takich jak zgłaszanie konstruktywnych sugestii dotyczących sposobu rozwiązania palących problemów organizacyjnych niż członkowie drugiej grupy.
- Współpraca. Kiedy jesteśmy dociekliwi, patrzymy na trudne sytuacje bardziej kreatywnie. Ciekawości towarzyszą mniej defensywne reakcje na stres i mniej agresywne reakcje na prowokacje. Dodatkowo ciekawość zachęca członków grupy do uwzględniania punktu widzenia współpracowników i interesowania się cudzymi pomysłami zamiast wyłącznego koncentrowania się na własnych poglądach. To zaś powoduje, że ludzie skuteczniej współpracują, a kooperacji tej towarzyszy mniej problemów – konflikty są mniej zaciekłe, dzięki czemu grupy osiągają lepsze rezultaty.
- Produktywność. Pracując z menedżerami wyższego szczebla w ramach programu przywódczego w Harvard Kennedy School, razem ze współpracownikami Francesca Gino podzieliła uczestników na grupy liczące po pięć, sześć osób. Części grup przydzieliła zadanie, które podsycało Ciekawość, a następnie poprosiła wszystkie grupy o udział w symulacji sprawdzającej ich produktywność. Grupy, w których pobudzano Ciekawość, osiągały lepsze wyniki niż grupy kontrolne, ponieważ ich członkowie bardziej otwarcie dzielili się informacjami i uważniej się słuchali.
O tym, jak ważna jest Ciekawość w rozwoju, zwłaszcza kompetencji managerskich, mówi profesor Claudio Fernandez Araoz, po 30 latach badań nad managerami wyższego szczebla twierdzi:
„Chociaż odkryliśmy, że ludzi o wysokim potencjale cechuje również wnikliwość, zaangażowanie i determinacja, to właśnie Ciekawość – definiowana jako zamiłowanie do szukania nowych doświadczeń, wiedzy i informacji zwrotnych oraz otwartość na zmiany – jest chyba najważniejsza. Analizując, jak dokładnie przebiega rozwój liderów, ustaliliśmy, że Ciekawość – którą oceniamy w czterostopniowej skali, od minimalnej do ponadprzeciętnej, na podstawie wywiadów i referencji – jest najlepszym prognostykiem wysokiego poziomu wszystkich siedmiu mierzonych przez nas kompetencji przywódczych (nastawienia na wyniki, orientacji strategicznej, współpracy i oddziaływania, kierowania zespołem, rozwijania zdolności organizacyjnych, przeprowadzania zmian i zrozumienia rynku). Przekonaliśmy się także, że wyjątkowo dociekliwi menedżerowie zazwyczaj są w stanie – przy odpowiednim wsparciu rozwojowym – awansować na najwyższe stanowiska przywódcze.”[2]
A Jak objawia się Ciekawość na najwyższych szczeblach zarządzania? Dobry przykład podaje właśnie F. Gino:
W 2000 roku Greg Dyke został mianowany dyrektorem generalnym BBC, jednak nie objął stanowiska od razu. Przez pięć miesięcy odwiedzał główne placówki koncernu, zwołując w każdym miejscu zebranie personelu. Pracownicy spodziewali się długiej prezentacji, tymczasem słyszeli proste pytanie: „Jaką jedną rzecz powinienem zrobić, aby poprawić waszą sytuację?”. Dyke słuchał uważnie, a potem pytał: „Jaką jedną rzecz powinienem zrobić, aby zwiększyć satysfakcję naszych widzów i słuchaczy?”.
Nowy szef zyskał szacunek pracowników, ponieważ znalazł czas na zadawanie pytań i słuchanie. Zebrane odpowiedzi posłużyły mu jako podstawa do rozmyślań nad zmianami, jakich wymagało rozwiązanie stojących przed BBC problemów, oraz do ustalenia, czym zająć się w pierwszej kolejności. Po oficjalnym objęciu sterów firmy Dyke wygłosił do pracowników przemówienie, w którym przedstawił, czego się dowiedział. Tym samym udowodnił podwładnym, że naprawdę interesowało go to, co mówią.
Zadając pytania i wsłuchując się w odpowiedzi, Dyke pokazał, że zachowania te są ważne. Podkreślił również fakt, że kiedy eksploruje się nowy teren, słuchanie jest równie istotne jak mówienie: pomaga nam uzupełniać luki w wiedzy i wyszukiwać dalsze kwestie do zbadania.
Ciekawość zawiera w sobie element zainteresowania oraz dążenia do zdobycia nowych doświadczeń, by np. zobaczyć co się stanie, gdy…, jak ktoś zareaguje, gdy…, czy też w ogóle jak reagują czy zachowują się inni ludzie.
Koncepcja Ciekawości powstała zupełnie niedawno, bo dopiero w 2017 roku, a jej autorem jest T. Kashdan, który wraz ze współpracownikami empirycznie wykazał, że Ciekawość jest w gruncie rzeczy o wiele bardziej skomplikowanym konstruktem niż wcześniej myślano, bo ma aż pięć wymiarów:
- Radosna Eksploracja (ang. Joyous Exploration). Wymiar najbardziej utożsamiany z potocznym rozumieniem Ciekawości, oznaczający preferencję dla nowych informacji i doświadczeń, chęć uczenia się nowych rzeczy i dalszego pogłębiania wiedzy, czerpanie radości z nowych sytuacji; to także cenienie rozwoju osobistego bardziej niż bezpieczeństwa. Dlatego osoby obdarzone tą cechą będą np. postrzegać wyzwania jako okazję do nauki i rozwoju, szukały okazji do weryfikacji swoich poglądów i przekonań, lubiły sytuacje, w których muszą coś dogłębnie przemyśleć lub kiedy będą miały okazję poznać coś, z czym wcześniej nie miały żadnej styczności.
- Wrażliwość na Deprywację (ang. Deprivation Sensitivity). O ile w przypadku Radosnej Eksploracji poszukiwanie nowych informacji jest przyjemnością samo w sobie, o tyle w przypadku Wrażliwości na Deprywację nowe informacje czy wiedza są potrzebne, ponieważ ich brak jest frustrujący i rodzi niepokój. Tak więc Ciekawość na tym wymiarze jest sposobem, na jaki ludzie radzą sobie z napięciem wynikającym z braku jakiejś informacji czy wiedzy. Osoby obdarzone tą cechą będą np. pracowały całą noc, by znaleźć rozwiązania swojego problemu, będą czuć się bardzo sfrustrowane, kiedy im się nie uda i będą starać się wtedy jeszcze bardziej.
- Tolerancja na Stres (ang. Stres Tolerance). Integralnym Elementem Ciekawości, obok poszukiwania nowych informacji czy sytuacji jest zdolność do poradzenia sobie z nowością, złożonością, niepewnością i wieloznacznością, którą ze sobą niosą. Bez tej zdolności, a więc swego rodzaju odwagi i odporności, ludzie nie będą wychodzić poza swoją strefę komfortu i ryzykować utratę poczucia bezpieczeństwa. Osoby którym brakuje Tolerancji na Stres poznać po tym, że np. nie angażują się w nowe doświadczenia, jeśli tylko mają choćby najmniejsze wątpliwości, nie radzą sobie ze stresem pojawiającym się w niepewnych sytuacjach, nie eksplorują nowych możliwości, jeśli czują się niepewne swoich umiejętności, nie potrafią się skoncentrować, kiedy czują że coś im zagraża i ogólnie potrzebują czuć się bezpiecznie, by dobrze funkcjonować.
- Ciekawość Społeczna (ang. Social Curiosity). To zainteresowanie innym ludźmi, tym jak myślą, co czują i jak się zachowują. Typowymi sposobami, na jakie ludzie pozyskują tego typu informacje są: obserwacje, pytania/ rozmowa i… plotkowanie. Osoby o wysokim nasileniu tej cechy lubią poznawać nawyki innych ludzi, dowiadywać się, dlaczego ktoś zachował się w określony sposób, dowiadywać się o czym rozmawiają inni ludzie, lub też na jaki temat się kłócą.
- Poszukiwanie wrażeń (ang. Thrill Seeking). To podejmowanie się ryzykownych czy nawet niebezpiecznych działań celem doznania pozytywnych emocji i zdobycia przyjemnych doświadczeń. Osoby o wysokim nasileniu tej cechy wierzą, że dobre życie to życie przyjemne i pełne przygód, zwłaszcza jeśli zawierają w sobie element ryzyka, np. fizycznego, społecznego, prawnego, czy finansowego. Osoby o wysokim natężeniu tej cechy ożywiają się, dzięki ekscytującym i nowym sytuacjom, uwielbiają podejmowanie ryzyka, w swoim wolnym czasie podejmują się nieco niebezpiecznych aktywności, cenią przygodę bardziej niż dobre planowanie, lubią otaczać się nieco nieprzewidywalnymi osobami.
W interesujący sposób o Ciekawości mówi Tomas Chamorro-Premuzic, profesor psychologii biznesu w University College London oraz wykładowca na Columbia University, który w nawiązaniu do pojęcia ilorazu inteligencji ora ilorazu inteligencji emocjonalnej, wprowadza pojęcie ilorazu ciekawości[3]:
„Opisuje [on] głód umysłu na wiedzę. Osoby o wysokim poziomie CQ są bardziej dociekliwe i otwarte na nowe doświadczenia. Ekscytuje je wszystko, co nowe i szybko się nudzą codziennością. Zwykle tworzą wiele oryginalnych pomysłów i są dalekie od konformizmu. Nie jest to obszar tak dokładnie zbadany jak IQ czy EQ, ale istnieją przesłanki ku temu, by sądzić, że EQ odgrywa równie istotną rolę w radzeniu sobie ze złożonością i to na dwa sposoby. Po pierwsze osoby z wysokim poziomem CQ charakteryzują się wyższą tolerancją na niejednoznaczność."
Z perspektywy realizacji posiadanego Potencjału, mierzonego za pomocą kwestionariusza YouPi kluczowe elementy Ciekawości to Radosna Eksploracja i Tolerancja na Stres, które z jednej strony pozwalają nam angażować się w niepewne sytuacje (czytaj: wyzwania) i radzić sobie ze stresem, jaki ta niepewność wywołuje, a z drugiej zaabsorbować wszystkie nowe informacje i wiedzę w nich zawartą, potrzebne do dalszego rozwoju.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz